Δήλωση Αχμέτ Ιλχάν, Βουλευτή Ροδόπης και υπεύθυνου Κ.Τ.Ε. Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών
Η 25η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1999. Η επιλογή της συγκεκριμένης ημερομηνίας δεν είναι τυχαία. Στις 25 Νοεμβρίου 1960, τρεις αδελφές, οι Μιραμπάλ, από τη Δομινικανή Δημοκρατία, έπεσαν θύματα πολιτικής δίωξης και άγριας δολοφονίας από το καθεστώς της δικτατορίας, διότι αντιστάθηκαν στην καταπίεση και στη βία. Οι Μιραμπάλ, σύμβολα της αντίστασης και της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έγιναν οικεία σε όλον τον κόσμο ως οι “Αδελφές του Αγώνα” ενάντια στη βία, και το παράδειγμά τους συνεχίζει να εμπνέει τη διεθνή κοινότητα στον αγώνα κατά της βίας προς τις γυναίκες.
Αυτή η ημέρα είναι μια αδιαπραγμάτευτη υπενθύμιση ότι η βία κατά των γυναικών είναι μια παρούσα πραγματικότητα σε όλο τον κόσμο, μια μάστιγα που πλήττει τις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας, εθνικότητας, ή κοινωνικής τάξης. Η βία είναι ένα δομικό πρόβλημα, βαθιά ριζωμένο στις κοινωνικές ανισότητες και τις έμφυλες διακρίσεις. Δεν πρόκειται απλά για ένα προσωπικό ζήτημα, αλλά για μια παγκόσμια κοινωνική αδικία που απαιτεί ριζικές αλλαγές.
Στο πεδίο της καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών έχουν υπάρξει αμέτρητες ηρωίδες που ανέλαβαν το βάρος αυτής της δύσκολης μάχης. Από τις Αδελφές Μιραμπάλ μέχρι την Μαλάλα Γιουσαφζάι, την Μάχσα Αμίνι, την Αχού Νταργιαέι βλέπουμε πως οι αγώνες τους αναδεικνύουν τη δύναμη της αντοχής και της αντίστασης σε ένα τοξικό κατεστημένο επαναλαμβανόμενης βίας. Ακτιβίστριες της νεότερης εποχής που επέλεξαν να σπάσουν τη σιωπή τους με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής. Οι σημερινές αγωνίστριες που παλεύουν έναντι σε κάθε μορφή καταπίεσης και βίας, αποτελούν φάρο ελπίδας για τις νεότερες γενιές, που αν και ζουν στη σύγχρονη εποχή η ίση αντιμετώπιση αποτελεί ακόμη πεδίο διαπραγμάτευσης.
Σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία στην Ευρώπη πρέπει να αναφέρουμε πως είχε ήδη φτάσει σε ανησυχητικά επίπεδα πριν την πανδημία. Στατιστικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνουν ότι 1 στις 3 γυναίκες στην Ευρώπη έχει βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία στη διάρκεια της ζωής της, ενώ το 22% των γυναικών υπήρξαν θύματα φυσικής ή σεξουαλικής βίας από τον σύντροφό τους. Ωστόσο, η εμφάνιση του Covid-19 και τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν σε όλη την ήπειρο, έφεραν μια εκρηκτική αύξηση των καταγγελιών. Πριν την πανδημία, τα ποσοστά ενδοοικογενειακής βίας ήταν ήδη ανησυχητικά, όμως τα 30% περισσότερα περιστατικά που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια των lockdowns ήταν απλώς μια τραγική υπενθύμιση του πόσο ευάλωτες είναι οι γυναίκες στις ακραίες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.
Στην Ελλάδα, οι αριθμοί που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν συντριπτικοί. Το 2020, η Ελλάδα σημείωσε αύξηση των καταγγελιών για ενδοοικογενειακή βία κατά 40% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Οι γυναίκες, περιορισμένες στα σπίτια τους, αντιμέτωπες με τη βία των συντρόφων τους, βρέθηκαν σε κατάσταση απόλυτης απομόνωσης, χωρίς δυνατότητα επαφής με κοινωνικές δομές ή άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες.
Πρέπει να γίνει αντιληπτό στο κράτος πως δεν αρκούν μόνο οι αυστηρές ποινές για τους θύτες, πρέπει να θωρακίσει τη δικαιοσύνη και τη νομοθεσία με νέα εργαλεία, ώστε να προστατεύει τις γυναίκες σε όλα τα επίπεδα: κοινωνικό, νομικό και ψυχολογικό.
Για να αντιμετωπίσουμε την ενδοοικογενειακή βία, χρειάζεται πρώτα από όλα πολιτική βούληση και μια σαφής δέσμευση για εφαρμογή των νόμων. Θωρακίζοντας το νομικό πλαίσιο με:
-Αυστηρότερη τιμωρία των θυτών για κάθε μορφή κακοποίησης, ενισχύοντας την ποινική δίωξη με αυστηρότερες ποινές.
-Ενίσχυση των υποστηρικτικών δομών, όπως καταφύγια, νομική υποστήριξη και ψυχολογική βοήθεια για τα θύματα, ώστε να ξέρουν ότι δεν είναι μόνες στον αγώνα τους.
-Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση όλων των πολιτών, αρχών και οργανισμών για την αναγνώριση των ενδείξεων βίας και την πρόληψή της.
-Αύξηση της συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και την υποστήριξη των θυμάτων στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.
Η αλλαγή δε θα έρθει ποτέ, αν παραμένουμε αμέτοχοι. Δεν είναι αρκετό να κρίνουμε μόνο τους θύτες, αλλά πρέπει να ενισχύσουμε την κοινωνική και νομική δικαιοσύνη, να φέρουμε τις φωνές των θυμάτων στην επιφάνεια και να διασφαλίσουμε ότι καμία γυναίκα δεν θα ζήσει ποτέ ξανά τον εφιάλτη της βίας. Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών μας καλεί να αναλάβουμε δράση, να είμαστε φωνή για τις αδύναμες και να επισημάνουμε ότι η βία κατά των γυναικών δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα των γυναικών, αλλά πρόβλημα της κοινωνίας ολόκληρης. Το μέλλον απαιτεί την πλήρη εξάλειψη αυτής της αδικίας και τη διασφάλιση της ισότητας για κάθε γυναίκα, σε κάθε γωνιά του αυτού του κόσμου.
