Την Απολογιστική Εισήγηση για το ζήτημα της ψήφου των εκτός Ελλάδας Ελλήνων παρουσίασε ως Εισηγητής στην Επιτροπή Αποδήμου Ελληνισμού, Βουλευτής Ροδόπης της Νέας Δημοκρατίας και Πρόεδρος της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγματος στη ‘Θ Αναθεωρητική Βουλή Δρ. Ευριπίδης Στ. Στυλιανίδης.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Αποδήμου και Βουλευτής ‘Β Θεσσαλονίκης Σάββας Αναστασιάδης, ευχαρίστησε τον Θρακιώτη πολιτικό για την ευστοχία της Απολογιστικής Έκθεσης, τη συμβολή του στο έργο της Επιτροπής και επισήμανε παράλληλα την ευρεία διακομματική αποδοχή με την οποία έγινε δεκτή η Εισήγηση του.
Στην Εισήγηση του ο Βουλευτής Ροδόπης Ευριπίδης Στ. Στυλιανίδης πιο συγκεκριμένα τόνισε:
«Να πούμε ότι τόσο η Επιτροπή μας όσο και γενικότερα το πολιτικό σύστημα, πολύ νωρίς εντόπισε την ανάγκη να δημιουργήσει πρόσθετους δεσμούς των εκτός της Ελλάδος Ελλήνων με τη μητρόπολη, μέσω του status activus, δηλαδή μέσω των πολιτικών δικαιωμάτων τα οποία αυτοί μετέρχονται, μέσω, δηλαδή, της ψήφου. Tα προηγούμενα χρόνια έχουν γίνει πολλές συζητήσεις επ’ αυτού.
Απαραίτητη προϋπόθεση κανονικά για να συμβεί κάτι τέτοιο ήταν, σύμφωνα με το άρθρο 51 παρ. 4 του Συντάγματος, η ψήφιση ενός ειδικού νόμου από τη Βουλή, ο οποίος έπρεπε να ψηφιστεί από τα 2/3, δηλαδή από 200 βουλευτές. Στο παρελθόν, δύο ή τρεις φορές έγινε απόπειρα από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και τις ελληνικές κυβερνήσεις να συμβεί κάτι τέτοιο, θυμίζω την προσπάθεια του Προκόπη Παυλόπουλου όταν ήταν Υπουργός Εσωτερικών, και επί των ημερών μου είχε γίνει μια αντίστοιχη διερευνητική προσπάθεια, αλλά δεν διαμορφώθηκαν οι απαιτούμενες συνθήκες για να προχωρήσουμε στην ψήφιση ενός τέτοιου νόμου.
Η Επιτροπή μας επέμεινε το προηγούμενο διάστημα σε αυτή την κατεύθυνση εκφράζοντας, κατά τη γνώμη μου, τη βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας και του ελληνικού λαού, αλλά και των Ελλήνων ομογενών.
Η διάταξη, όμως, 51 παρ. 4 του Συντάγματος δεν ήταν στις αναθεωρητέες διατάξεις. Έτσι, ήταν καταρχήν δύσκολο να αξιοποιήσουμε την Θ´ Αναθεωρητική Βουλή προκειμένου να επιτύχουμε τον σκοπό μας. Παρόλα αυτά, όμως, βρέθηκε πρακτικός και συνταγματικός τρόπος για να συμβεί κάτι τέτοιο, ο οποίος αξιοποιήθηκε στη βάση, βεβαίως, της εθνικής συνεννόησης και συναίνεσης που διαμορφώθηκε σ’ αυτήν εδώ την αίθουσα, απ’ όλα τα κόμματα, με σκοπό να αποκατασταθεί αυτή η αδικία σε βάρος των ομογενών. Να πω ότι αυτό το οποίο επιδιώχθηκε μέσα από αυτή την πρωτοβουλία δεν ήταν η κατοχύρωση του δικαιώματος, το δικαίωμα υπήρχε και ήταν καθολικό, ήταν η διευκόλυνση άσκησης δικαιώματος, δηλαδή η δυνατότητα του κάθε Έλληνα ομογενή να ψηφίσει από τη χώρα διαμονής του, χωρίς να χρειαστεί να μετακινηθεί στην μητρόπολη.
Ακουμπήσαμε στο άρθρο 54 παρ 4 , λοιπόν, το οποίο ήταν στις αναθεωρητέες διατάξεις που επελέγησαν από την προτείνουσα Βουλή και προσπαθήσαμε να διαμορφώσουμε σε δύο επίπεδα συναίνεση. Το ένα ήταν το επίπεδο της Συνταγματικής Αναθεώρησης, κατ’ αρχήν στην Επιτροπή τη δική μας, στη συνέχεια στην Επιτροπή Αναθεώρησης και στην τελική φάση στην Ολομέλεια της Βουλής και το δεύτερο ήταν σε επίπεδο κοινής νομοθέτησης, όπου θα έπρεπε πάλι να υπάρξει ο απαιτούμενος αριθμός για να ψηφιστεί ο σχετικός νόμος.
Επισημαίνω εδώ ότι η ανάγκη για Αναθεώρηση του Συντάγματος διαμορφώθηκε διότι έπρεπε προκαταβολικά, με ένα σχήμα πρωθύστερο, να ληφθούν κάποιες πρακτικές διαστάσεις της εφαρμογής αυτού του δικαιώματος, ώστε να μην προκύψουν εκ των υστέρων ζητήματα αντισυνταγματικότητας του νόμου στον οποίο τα κόμματα συμφώνησαν μεταξύ τους.
Ενόψει της διαμόρφωσης τόσο της συνταγματικής διάταξης 54 παράγραφος 3 της προσθήκης, όσο και του σχετικού νόμου ανέλαβε σημαντική πρωτοβουλία η Επιτροπή μας. Θυμίζω ότι κατά τη διάρκεια της συνόδου 2019 – 2020 ακροαστήκαμε σειρά πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων ομογενειακών οργανώσεων από όλες τις ηπείρους του κόσμου και λάβαμε υπόψιν προτάσεις των αιρετών ελληνικής καταγωγής, είτε σε Κοινοβούλια, είτε σε Περιφέρειες, είτε σε τοπικά Κοινοβούλια, είτε και σε Δημοτικά Συμβούλια.
Μελετήσαμε όλες τις εφαρμογές που βρίσκει μια αντίστοιχη ιδέα σε άλλα δημοκρατικά συστήματα, φιλοξενήσαμε όλους σχεδόν τους συναρμόδιους Υπουργούς που με τον άλφα ή βήτα τρόπο εμπλέκονται σε ένα τέτοιο εγχείρημα, από τον Υπουργό Εσωτερικών, τον Υφυπουργό Εξωτερικών, τους δύο Υφυπουργούς Εξωτερικών, που άλλαξαν αυτό το διάστημα, αρμόδιους για τα θέματα της ομογένειας, τον Υπουργό Ψηφιακής Σύγκλισης, την Υφυπουργό Παιδείας κ.λπ. και συζητήσαμε το συγκεκριμένο θέμα.
Προχωρήσαμε σε βάθος συζήτηση μεταξύ των κομμάτων και των βουλευτών, σε όλες τις συναρμόδιες Επιτροπές, στην Επιτροπή μας, στην Επιτροπή Αναθεώρησης, στην Επιτροπή Εξωτερικών και τα λοιπά, προκειμένου να διευκολυνθεί η ψήφος των ομογενών. Και παρά τις όποιες διαφορετικές πολιτικές ή ιδεολογικές προσεγγίσεις, μπορέσαμε να καταλήξουμε σε μία σχεδόν ενιαία πρόταση, που έλυνε το συγκεκριμένο ζήτημα.
Αμέσως μετά, η Επιτροπή της Αναθεώρησης Συντάγματος προχώρησε στην τροποποίηση του άρθρου 54 παράγραφος 3, διευκολύνοντας την ψήφο με συνταγματικό τρόπο και αφήνοντας και ανοιχτές προβλέψεις για εφαρμογές άλλων συστημάτων ή τεχνικών διευκολύνσεων, όπως ήταν η επιστολική ψήφος ή η διαμόρφωση εκλογικών περιφερειών εκτός Ελλάδος και τα λοιπά. Για να μην έχουμε δεσμεύσει εμείς τις οποιεσδήποτε επιθυμίες του νομοθέτη του μέλλοντος, φτιάξαμε απλά ένα συνταγματικό πλαίσιο ευρύτερο από τη ρύθμιση, την οποία καταθέσαμε, μετά, με το νόμο.
Στη συνέχεια, η νέα συνταγματική διάταξη, στην Ολομέλεια, απέσπασε 212 θετικές ψήφους και 84 αρνητικές. Και αντίστοιχα αποτελέσματα είχαμε – νομίζω και καλύτερα- στην ψήφιση του σχετικού νόμου, πλέον που εξειδίκευε αυτήν τη συγκεκριμένη επιθυμία του Σώματος.
Έτσι, λοιπόν, στις επόμενες εκλογές, θα έχουμε τη δυνατότητα και το δικαίωμα να καυχηθούμε ότι αυτή η Επιτροπή, αυτή η Βουλή, κατάφερε να αποκαταστήσει το δικαίωμα της ψήφου των ομογενών, τη διευκόλυνση του δικαιώματος ψήφου των ομογενών, με τρόπο τέτοιο ώστε να επανασυνδεθούν με την μητρόπολη και τη δημοκρατία μας, όχι μόνο η φρέσκια γενιά ανθρώπων που έφυγαν στο εξωτερικό, αλλά και οι παλιότερες γενιές μεταναστών – η πρώτη, η δεύτερη, η τρίτη γενιά μεταναστών, η οποία πλέον αποκτά λόγο και για τα τεκταινόμενα στη χώρα.
Αυτό, το οποίο προβλέφθηκε, ήταν η ενθάρρυνση των πολιτικών κομμάτων, αφού διευρύνουμε τον αριθμό των Επικρατείας, να βάλουν κάποιους εκπροσώπους από την ομογένεια στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και η ψήφος των ομογενών να μετράει στο σύνολο της Επικράτειας. Γιατί αναγνωρίζουμε το δικαίωμά τους και τη δυνατότητά τους να επιλέγουν πολιτικό κόμμα, με κριτήριο τη διεθνή εικόνα της χώρας ή την ομογενειακή πολιτική της κυβέρνησης, αλλά προστατεύουμε και το δικαίωμα αυτών που μένουν σε ένα νομό της χώρας να έχουν πρωτογενή άποψη για τα πρόσωπα ή τα κόμματα και τη συμπεριφορά τους εντός βουλευτικής Επικράτειας. Έτσι, λοιπόν, έχουμε ένα αποτέλεσμα που φαίνεται ότι συνδυάζει το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Δηλαδή, κατοχυρώνουμε και διευκολύνουμε το δικαίωμα, χωρίς να στρεβλώνουμε, όμως, την ετυμηγορία ή τη φρεσκάδα της κρίσης αυτού του πολίτη, που προσέρχεται στην κάλπη για να ψηφίσει ποια κυβέρνηση θέλει, ποιο πολιτικό πρόγραμμα θέλει να εφαρμοστεί ή -γιατί όχι- και ποια πρόσωπα θέλει να τον εκπροσωπούν, είτε σε επίπεδο Επικράτειας, είτε και σε επίπεδο εκλογικής Περιφέρειας.
Θεωρώ, κύριε Πρόεδρε, ότι, στην κατεύθυνση αυτή, η συμβολή της Επιτροπής μας υπήρξε κορυφαία. Νομίζω ότι θα καταγραφεί ως θετική συμβολή στην ιστορία και νομίζω ότι οι έπαινοι ανήκουν σε όλο το πολιτικό σύστημα, σε όλα τα κόμματα, που έδειξαν την ωριμότητα να προχωρήσουν σε αυτό το τολμηρό βήμα που ξανά μεγαλώνει την Ελλάδα και ξανά δίνει τη δυνατότητα στους Έλληνες, όπου στη γη και αν κατοικούν, να έχουν άποψη για τη μοίρα της πατρίδας τους.
Σας ευχαριστώ.
ΣΑΒΒΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Και εμείς ευχαριστούμε, κύριε Στυλιανίδη. Κατανοητή και πολύ στοχευμένη η τοποθέτησή σας. Δίνει απάντηση στον καθέναν που θέλει να λάβει γνώση, να έχει γνώση, για το συγκεκριμένο θέμα.»
