Το ζήτημα της προβληματικής συμπεριφοράς των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποτελεί ένα φαινόμενο που απασχολεί έντονα την ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια. Τα περιστατικά λεκτικής ή ακόμα και σωματικής επιθετικότητας μέσα στο σχολικό περιβάλλον γίνονται ολοένα και πιο συχνά, γεγονός που φανερώνει βαθύτερα προβλήματα, τόσο στον οικογενειακό όσο και στον κοινωνικό ιστό.
Η έλλειψη σεβασμού προς τους εκπαιδευτικούς, οι προκλητικές συμπεριφορές και η άρνηση συμμόρφωσης με βασικούς κανόνες σχολικής ζωής δημιουργούν καθημερινές εντάσεις στις σχολικές αίθουσες. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να διαχειριστούν δύσκολες καταστάσεις χωρίς την απαραίτητη θεσμική στήριξη, ενώ συχνά γίνονται οι αποδέκτες απαξιωτικών συμπεριφορών, τόσο από μαθητές όσο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, από γονείς.
Το πρόσφατο περιστατικό χρήσης βίας εκπαιδευτικού σε μαθήτρια σε Λύκειο της Κομοτηνής, ήρθε να αναδείξει με τον πιο έντονο τρόπο αυτή την εκρηκτική κατάσταση. Παρότι κάθε μορφή βίας από ενήλικα προς μαθητή είναι καταδικαστέα και αντίθετη με τις αρχές της παιδαγωγικής, το συγκεκριμένο συμβάν δεν πρέπει να ιδωθεί αποκομμένο από το γενικότερο πλαίσιο. Αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου σε μια σειρά προκλήσεων που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι διδάσκοντες.
Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται άμεση και ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία, τόσο σε θεσμικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Είναι απαραίτητη η ύπαρξη σαφών πρωτοκόλλων διαχείρισης περιστατικών απειθαρχίας, η ενίσχυση του ρόλου του σχολικού ψυχολόγου και κοινωνικού λειτουργού(με μόνιμους διορισμούς σε κάθε σχολείο), αλλά και η συνεχής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών αλλά και των γονέων (μέσω των σχολών γονέων ή άλλων δράσεων)πάνω σε ζητήματα διαχείρισης κρίσεων και επικοινωνίας με τους μαθητές.
Η στήριξη των εκπαιδευτικών δεν σημαίνει επιβράβευση ακατάλληλων συμπεριφορών, αλλά αναγνώριση του πολυσύνθετου και απαιτητικού τους ρόλου. Ένας δάσκαλος ή καθηγητής δεν είναι μόνο μεταδότης γνώσεων, αλλά και παιδαγωγός, σύμβουλος και πρότυπο για τους μαθητές. Όταν όμως το σύστημα δεν του προσφέρει τα κατάλληλα μέσα και το απαραίτητο κύρος για να επιτελέσει αυτόν τον ρόλο, ο κίνδυνος εκτροπής της κατάστασης αυξάνεται.
Η πολιτεία οφείλει να προστατεύσει το παιδαγωγικό έργο, δημιουργώντας συνθήκες που προάγουν τον διάλογο, τον σεβασμό και την αποτελεσματική επίλυση των συγκρούσεων.
Παράλληλα, η καλλιέργεια κλίματος σεβασμού, αλληλοκατανόησης και οριοθέτησης ρόλων μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για κάθε σχολική μονάδα.
Μόνο μέσα από την αμοιβαία προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων μερών -εκπαιδευτικών, γονέων, μαθητών και πολιτείας- μπορεί να αποκατασταθεί η εικόνα του δημόσιου σχολείου ως χώρου παιδείας και ουσιαστικής διαπαιδαγώγησης.
Για το ΔΣ της ΕΛΜΕ Ροδόπης
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Βασιλειάδης Μιχάλης Λίτσος Ευάγγελος
