Πραγματοποιήθηκε στις Σάπες η εκδήλωση της Τομεακής Οργάνωσης Ροδόπης του ΚΚΕ ην Παρασκευή 22 Ιουλίου το πρωί με θέμα “ΧΡΥΣΟΣ – ΛΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ, ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΡΥΞΗ ΣΕ ΣΑΠΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΑΜΑ”. Αρκετοί κάτοικοι της περιοχής συμμετείχαν στο κάλεσμα του ΚΚΕ και μάλιστα παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον την ομιλία του Βαγγέλη Ευαγγελόπουλου, μέλος του Γραφείου της ΕΠ ΑΜΘ και Γραμματέας της ΤΕ Ροδόπης του ΚΚΕ. Ταυτόχρονα, μοιράστηκε και υλικό με τις θέσεις του ΚΚΕ για την εξόρυξη στην περιοχή. Παρατίθεται ολόκληρη η ομιλία.
Ομιλία Βαγγέλη Ευαγγελόπουλου
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι
Το ζήτημα της εξόρυξης του χρυσού στην περιοχή των Σαπών και του Περάματος είναι ιδιαίτερης σημασίας τόσο για την Ροδόπη, όσο και ευρύτερα.
Συνολικά το ζήτημα της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της περιοχής μας, αφορά όλους τους εργαζόμενους και τον λαό της υπαίθρου και είναι ζήτημα που απασχολεί διαχρονικά το ΚΚΕ.
Γενικά ο κλάδος της εξόρυξης έχει μεγάλη σημασία για την παραγωγική δραστηριότητα, τόσο σήμερα που τα μονοπώλια κυριαρχούν σε όλες τις πλευρές της οικονομίας και πασχίζουν για το μέγιστο κέρδος, όσο και αύριο σε μια ριζικά διαφορετική οικονομία, στον σοσιαλισμό, που θα έχει γνώμονα την κάλυψη των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Μπορεί εύκολα να γίνει κατανοητή η μεγάλη σημασία της εξόρυξης, αν σκεφτούμε το παράδειγμα της παραγωγή ενέργειας με λιγνίτη, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο που η ενέργεια αποτελεί πεδίο τεράστιων ανταγωνισμών σε διεθνές επίπεδο.
Η εξόρυξη, όμως, του χρυσού έχει και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Η κατοχή του χρυσού έχει βαρύνουσα σημασία αφού παίζει ρόλο στη διαμόρφωση αποθεμάτων και γενικότερα στην οικονομική δύναμη μιας χώρας, ενώ είναι σημαντικός ο ρόλος και η χρησιμότητά του σαν νόμισμα, αφού δεν φθείρεται.
Ταυτόχρονα, μας απασχολεί οπωσδήποτε ότι ο χρυσός ως πολύτιμο μέταλλο και τα συγκεκριμένα κοιτάσματα στην περιοχή μας, σε περίπτωση εξόρυξης τους, δεν θα μπορούν να αναπληρωθούν. Έτσι χάνεται η δυνατότητα μιας ενδεχόμενης μελλοντικής φιλολαϊκής αξιοποίησης τους. Αυτή η ιδιαιτερότητα δεν αφορά αποκλειστικά την περιοχής μας ή την εξόρυξη χρυσού και μόνο, αλλά αφορά και κάθε ορυκτό πόρο μεγάλης αξίας που μπορεί να εξορυχθεί σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα.
Το βασικότερο βέβαια είναι το γεγονός πως μια τέτοια επένδυση με τους συγκεκριμένους όρους που επιβάλει η κερδοφορία του εκάστοτε επιχειρηματικού ομίλου εγκυμονεί σοβαρούς περιβαλλοντικούς και άλλους κινδύνους για τους κατοίκους και την περιοχή. Δημιουργεί άμεσα και μακρόχρονα προβλήματα στην υγεία των κατοίκων, προβλήματα στον υδροφόρο ορίζοντα, καταστρέφει καλλιέργειες.
Και από αυτή την άποψη, θα πλήξει ολόκληρη την περιοχή, τον αγροτικό της πλούτο, γενικότερα τον φυσικό της πλούτο, την κτηνοτροφία, την αλιεία και τον τουρισμό. Οι πρώτοι που θα την πληρώσουν θα είναι οι μικρομεσαίοι αγροτοκτηνοτρόφοι και οι αυτοαπασχολούμενοι και εργαζόμενοι των υπόλοιπων κλάδων.
Πρόσφατα είχαμε την δημοσιοποίηση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ακυρώνεται η απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας και Θράκης που απέρριπτε την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της εξόρυξης χρυσού εδώ Σάπες. Από αυτήν την άποψη ο λαός της περιοχής έχει κάθε λόγο να ανησυχεί, αφού δρομολογούνται άμεσα πολύ αρνητικές εξελίξεις, με το αίτημα της εταιρίας για πραγματοποίηση ερευνών να είναι και πάλι “εκρεμμές”.
Βέβαια δεν μπορούμε να πέφτουμε από τα σύννεφα. Το ΚΚΕ όλα αυτά τα χρόνια προειδοποιούσε τον λαό της περιοχής πως δεν πρέπει να εφησυχάζει και δυστυχώς επιβεβαιώθηκε.
Η «δικαίωση» της θυγατρικής της EldoradoGold στηρίχθηκε στην πρόθεση της κυβέρνησης της ΝΔ να «ξεπαγώσει» τέτοιου είδους επενδύσεις με βάση και τις δηλώσεις του ίδιου του πρωθυπουργού αμέσως μετά τις προηγούμενες εκλογές.
Πάτησε πάνω στο νομοθετικό έργο της Κυβέρνησης που υλοποιεί τη στρατηγική της ΕΕ για την «πράσινη μετάβαση». Βέβαια, με αυτήν την στρατηγική συμφωνούν πλήρως και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ! Ήδη έχει νομοθετηθεί ένα οπλοστάσιο στα χέρια της εταιρίας, όπως είναι ο περιβαλλοντικός νόμος 4685/2020 που προβλέπει fasttrack διαδικασίες έγκρισης των Μελετών, ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό της προστασίας περιοχών Natura, δυνατότητα αλλαγής χρήσης γης. Ακόμη έχει νομοθετηθεί νέος θεσμός «πιστοποιημένων ιδιωτών αξιολογητών» για τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Με λίγα λόγια… βάζουν τους λύκους να φυλάνε τα πρόβατα.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της δικαστικής απόφασης αποδεικνύεται – όπως έγκαιρα οι δυνάμεις του ΚΚΕ στο Περιφερειακό Συμβούλιο είχαν αναδείξει – πως ο Περιφερειακός Χωροταξικός Σχεδιασμός αποτελεί πραγματικό «Δούρειο Ίππο», αφού δεν αποκλείσει σε κάθε περίπτωση τις εν λόγω εξορυκτικές δραστηριότητες, αλλά αντιθέτως, το ίδιο το Περιφερειακό Πλαίσιο εντάσσει τη «συνετή» διαχείριση φυσικών πόρων της Περιφέρειας …στην αναπτυξιακή διαδικασία».
Ταυτόχρονα, ακόμη και η ίδια η απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, που παρότι απέρριψε τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ουσιαστικά στηρίχθηκε στις «αρχές» της ΕΕ για την δήθεν «προστασία του περιβάλλοντος», στις πλαστές διακηρύξεις για την «κοινωνική συνοχή» στην περιοχή, στις αναλύσεις “τι θα χάσω – τι θα κερδίσω”. Σε ένα πλαίσιο δηλαδή που κάθε άλλο παρά αντιτίθεται στους στόχους που έχουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι για την ανάπτυξή τους.
Φίλες και φίλοι,
Αδιαμφισβήτητα τόσο ο νομός μας, όσο και ολόκληρη η περιοχή της ΑΜΘ είναι πραγματικά πλούσια σε ορυκτούς πόρους. Διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα βιομηχανικών, ενεργειακών και μεταλλικών ορυκτών, κρίσιμες ορυκτές πρώτες ύλες και πολλά άλλα.
Όμως, οι ορυκτοί πόροι όπως και συνολικότερα οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της περιοχής δεν αξιοποιούνται, και δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σήμερα υπέρ του λαού, γιατί η κερδοφορία του κεφαλαίου είναι αντίθετη της λαϊκής ευημερίας.
Έτσι, η περιφέρεια της ΑΜΘ σήμερα βρίσκεται σε μια από τις τελευταίες θέσεις των Περιφερειών της Ευρωζώνης με βάση τους δείκτες ανάπτυξης και το ΑΕΠ, ενώ η αλματώδης αύξηση της ανεργίας, την κατατάσσει στην πρώτη δεκάδα στην ανεργία και δεύτερη σε ποσοστό ανεργίας στους νέους.
Η ίδια και χειρότερη εικόνα, βέβαια, επικρατεί και στον Δήμο Μαρωνείας – Σαπών. Οι αριθμοί που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ από την πρόσφατη απογραφή φέρνει τον Δήμο Μαρωνείας Σαπών στην πρώτη θέση στην μείωση πληθυσμού στην Ροδόπη, και έναν από τους πρώτους δήμους σε όλη την Ελλάδα με μείωση του πληθυσμού του της τάξης του 20% περίπου από το 2011!
Όλα αυτά, την ώρα που στην περιοχή μας, όλα αυτά τα χρόνια, εφαρμόστηκε η πολιτική παροχής κινήτρων και ειδικών προνομίων για να επενδύσει εδώ το μεγάλο κεφάλαιο, από όλες τις κυβερνήσεις, με κριτήρια την επιχειρηματικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία, στα πλαίσια της περίφημης βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης… όμως ο λαός της περιοχής δε γνώρισε ανάπτυξη. γνώρισε φτώχια, ανεργία, και τελικά…. μετανάστευση.
Εκείνοι που είδαν τα κέρδη τους να μεγαλώνουν ήταν οι επιχειρηματίες, αρκετοί από τους οποίους μας άφησαν βιομηχανικά κουφάρια, όπως στην ΒΙΠΕ Κομοτηνής, για να επενδύσουν τα τεράστια κέρδη που αποκόμισαν σε άλλες χώρες των Βαλκανίων ή άλλους τομείς ακόμα πιο κερδοφόρους.
Θεωρούμε πέρα για πέρα λαθεμένη την αντίληψη όσων υποστηρίζουν πως στα πλαίσια μια γενικής αντιλαϊκής πολιτικής, που ασκείται στο όνομα της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων σε κεντρικό επίπεδο, μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή τοπική ανάπτυξη. Ή ότι το πρόβλημα είναι το Αθηνοκεντρικό μοντέλο, ή η λογική του ΣΥΡΙΖΑ που διαχωρίζει την επιχειρηματικότητα σε υγιή και μή, λες και υπάρχει επιχειρηματίας που δεν επιδιώκει το μέγιστο κέρδος…
Μάλιστα, φτιάχτηκε ολόκληρη διακομματική επιτροπή για την Ανάπτυξη της Θράκης. Είναι θέμα που καίει όλους, βέβαια, για διαφορετικούς λόγους.
Σε αυτή, λοιπόν, συμμετείχε και το ΚΚΕ καταθέτοντας το δικό τους πόρισμα για την ανάπτυξη της Περιφέρειας ΑΜΘ υπέρ του λαού.
Γιατί το ζήτημα που τίθεται από την ίδια τη ζωή είναι:
Ανάπτυξη από ποιον και για ποιον. Ανάπτυξη για τα μονοπώλια, όπως είναι οι χρυσοθήρες ή για το λαό, για τον εργαζόμενο, τον βιοπαλαιστή αγρότη, τον αυτοαπσχολούμενο, τον άνεργο;
Καμία καπιταλιστική επένδυση, όπως και η εξόρυξη χρυσού, δεν εξασφαλίζει ανάπτυξη προς όφελος του λαού. Καπιταλιστικό κέρδος και φιλολαϊκή ανάπτυξη είναι έννοιες αντίθετες και αυτή η αντίθεση εκφράζεται και στην καταστροφή του περιβάλλοντος, στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Τα όποια μέτρα προστασίας, μπαίνουν πάντα στη ζυγαριά κόστους-οφέλους για τον ισολογισμό της εκάστοτε εταιρίας, ενώ οι έλεγχοι περιορίζονται σε ορισμένους δειγματοληψίες, κυρίως μετά από εργατικά ή περιβαλλοντικά ατυχήματα. Όταν δηλαδή θα είναι πολύ αργά.
H περίπτωση της εξόρυξης χρυσού στη Χαλκιδική είναι διδακτική για τον αντιλαϊκό χαρακτήρα της ανάπτυξης που υπηρετεί το κέρδος των ομίλων. Είναι αυτού του τύπου η ανάπτυξη με την οποία αστική τάξη, αστικές κυβερνήσεις και κόμματα καλλιεργούν την αυταπάτη ότι θα λύσουν τα προβλήματα των εργαζόμενων και του λαού της χώρας. Τι αποκαλύφθηκε, όμως, στην Χαλκιδική;!
– Ότι οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων είναι πολύ σοβαρές
– Ότι οι εργαζόμενοι στις εξορύξεις είναι πολύ εξειδικευμένο προσωπικό και σε καμία περίπτωση δεν καλύπτονται οι ανάγκες αντιμετώπισης της ανεργίας στην περιοχής μας. Ταυτόχρονα, την ώρα που παράγουν όλον αυτόν τον τεράστιο πλούτο, βιώνουν την εργασιακή ανασφάλεια, την εργολαβοποίηση, τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, την επίθεση στα συνδικαλιστικά τους δικαιώματα. Ταυτόχρονα, δουλεύουν χωρίς όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας που αποτελούν κόστος για τις εταιρίες, με σοβαρές μάλιστα επιπτώσεις στην υγεία τους.
– Ότι έχουν τσακιστεί όλες οι άλλες οικονομικές δραστηριότητες με πρώτα θύματα τους εργαζόμενους, τους βιοπαλαιστές αγροτοκτηνοτρόφους και αλιείς, τους αυτοαπασχολούμενους σε άλλους κλάδους.
Πλέον όμως έχουμε πείρα
Η ίδια η πολιτική της ΕΕ και η εξειδίκευσή της από όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις, της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ παλιότερα, δε δίνει δεκάρα για την προστασία της ζωής και της υγείας του λαού, όπως και του φυσικού περιβάλλοντος. Αυτό εκτός των άλλων αποδείχθηκε περίτρανα και την περίοδο της πανδημίας!
Κάθε κυβέρνηση που διαδέχεται την προηγούμενη, συνεχίζει την ίδια αντιλαϊκή πολιτική. Για παράδειγμα, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ είχε βγει στα κάγκελα ενάντια στις εξορύξεις, όντας κυβέρνηση τελικά δεν κατάργησε τον απαράδεκτο Μεταλλευτικό Κώδικα.
Από κάθε άποψη η Τοπική Διοίκηση ως κρατικό όργανο υπηρετεί την ίδια πολιτική ακόμα και όταν φαινομενικά αντιτίθεται στο ένα ή το άλλο επιχειρηματικό σχέδιο. Επί της ουσίας δεν έχει ως κριτήριο την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας του λαού, αλλά στέκεται στο πλευρό ομίλων που δραστηριοποιούνται σε άλλους, ανταγωνιστικούς κλάδους της οικονομίας.
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι,
Είναι όμως μονόδρομος ο δρόμος ανάπτυξης με γνώμονα τα συμφέροντα των λίγων, τα κέρδη των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων;
Μπορεί να αξιοποιηθεί ο ορυκτός πλούτος της χώρας μας προς όφελος του λαού;
Η πρόταση του ΚΚΕ ξεκινάει απ’ το αντικειμενικό γεγονός πως η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά ορυκτά και μεταλλεύματα.
Το βασικό ζήτημα είναι ποιος κατέχει το φυσικό-ορυκτό πλούτο, ποιος οργανώνει και διευθύνει την παραγωγή, ποιος απολαμβάνει τον πλούτο που παράγεται. Παράλληλα ποιος είναι αυτός που σχεδιάζει και υλοποιεί μέτρα υγιεινής- ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, ποιος τα εφαρμόζει και με ποιο κριτήριο.
Σε αυτό το πραγματικό ερώτημα απαντάει ολοκληρωμένα η πρόταση του ΚΚΕ:
Ο ορυκτός πλούτος της χώρας είναι λαϊκή περιουσία και σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να παραχωρείται σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου μπορεί να γίνει σε όφελος του λαού μόνο στα πλαίσια της εργατικής εξουσίας που θα κοινωνικοποιήσει τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, όπως τα ορυχεία, τα εργοστάσια μεταποίησης και ενέργειας, τις υποδομές και τη γη, τον ορυκτό πλούτο και τους φυσικούς πόρους.
Σε αυτή τη νέα οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα με κεντρικό σχεδιασμό, εργατικό και κοινωνικό έλεγχο παίρνει προτεραιότητα η προστασία του περιβάλλοντος, η υγεία του λαού.
Ταυτόχρονα, θα αναπτύσσεται και η έρευνα από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, τα αποτελέσματα της οποίας θα ενσωματώνονται άμεσα στην παραγωγή με σκοπό πάντοτε τη μείωση του χρόνου εργασίας, την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου του λαού, την προστασία του περιβάλλοντος, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων.
Έξω από αυτά τα πλαίσια δεν μπορεί να χαραχθεί φιλολαϊκή εξορυκτική πολιτική. Έξω από αυτά τα πλαίσια ο εργάτης στην εξορυκτική βιομηχανία θα είναι πάντα εκτεθειμένος στον κίνδυνο της ασθένειας και στον φόβο της ανεργίας, ενώ συνολικά οι κάτοικοι της περιοχής θα είναι εκτεθειμένοι σε μεθόδους εξόρυξης και επεξεργασίας, όπως το κυάνιο, που προκαλούν προβλήματα στο περιβάλλον και κινδύνους για την υγεία τους, θα είναι αντιμέτωποι με τον φόβο της καταστροφής και ερήμωσης του τόπου.
Ο λαός της περιοχής μας έδωσε σκληρούς αγώνες με αποτελέσματα. Οι αγώνες, οι μαζικές κινητοποιήσεις των κατοίκων της περιοχής για το εδώ και μια 20ετία σχεδιαζόμενο έγκλημα κατάφεραν τη σοβαρή καθυστέρηση αυτών των εξελίξεων στην περιοχή των Σαπών. Ο λαός της περιοχής μπορεί μέσα από τον αγώνα του να ματαιώσει εκ νέου τα σχέδια των χρυσοθήρων, της σημερινής, αλλά και της επόμενης κυβέρνησης που θα τους στηρίξει.
Το ΚΚΕ καλεί τους εργαζόμενους, τους βιοπαλαιστές αγροτοκτηνοτρόφους, τους αυτοαπασχολούμενους, τους νέους και τις γυναίκες λαϊκών οικογενειών, τους κατοίκους της περιοχής σε αγωνιστική ετοιμότητα. Να παρθούν εδώ και τώρα πρωτοβουλίες ενάντια στα σχέδια εξόρυξης του χρυσού μέσα από τα σωματεία και τους συλλόγους της περιοχής, μέσα από επιτροπές αγώνα στα χωριά.
ΓΙΑΤΙ Ο ΧΡΥΣΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΛΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΙΔΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥΣ ΟΜΙΛΟΥΣ, ΔΕΝ ΘΥΣΙΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΖΩΕΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΩΝ ΛΙΓΩΝ.
Δίνοντας απάντηση στη λογική των δήθεν «ανταποδοτικών» οφελών, που τα έχουμε γνωρίσει στην περιοχή μας και από άλλους “μεγάλους επενδυτές”. Ξεκαθαρίζοντας πως δεν υπάρχει κανένα ανταποδοτικό όφελος όταν μας κλέβουν τον ορυκτό μας πλούτο, όταν υπονομεύουν την υγεία και τη ζωή μας, το περιβάλλον και το μέλλον μας. Για να καταργηθούν όλοι οι νόμοι και οι διατάξεις που επιτρέπουν το ξεπούλημα στους χρυσοθήρες, όπως ο μεταλλευτικός κώδικας, ο περιβαλλοντικός και κλιματικός νόμος, που στήριξαν και εφάρμοσαν όλες διαχρονικά οι κυβερνήσεις.
Για να καταργηθούν τώρα όλοι οι αντεργατικοί νόμοι, για να παρθούν τώρα μέτρα ενίσχυσης του λαϊκού εισοδήματος, την στήριξη των ανέργων, την ενίσχυσης της λαϊκής οικογένειας που πλήττεται ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο από την ακρίβεια.
Γιατί όπως λέει και το σύνθημα που γεννήθηκε μέσα στους αγώνες του προηγούμενου διαστήματος, “ΜΟΝΟ Ο ΛΑΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΣΕΙ ΤΟ ΛΑΟ. Σε αυτήν την κατεύθυνση οι κομμουνιστές θα είμαστε μπροστά με όλες μας τις δυνάμεις, γιατί το ΚΚΕ αποτελεί “ασπίδα για το τώρα και ελπίδα για το αύριο”.
