Το μνημείο που βρίσκεται έξω από την Ξυλαγανή μας θυμίζει τους 29 πατριώτες Ξυλαγανιώτες που συνελήφθησαν από τους Βουλγάρους στις 9 Απριλίου 1944, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν από τα μοναρχοφασιστικά στρατεύματα κατοχής.
Τα γενναία παλικάρια προδόθηκαν και συνελήφθησαν από τα Βουλγαρικά στρατεύματα και αφού βασανίστηκαν ανελέητα για τρεις μέρες και δεν υπέκυψαν στην σκληρότητα και τη βιαιότητα των Βουλγάρων, εκτελέστηκαν με τον πιο φρικτό θάνατο, βυθίζοντας στο πένθος ολόκληρη την περιοχή.
Ο χώρος γύρω από το μνημείο είχε καταστραφεί από πυρκαγιά τον Νοέμβριο του 2020 και σήμερα 24 Μαρτίου του 2023 οι σύλλογοι της Ξυλαγανής έσπειραν δέντρα για να ξαναπρασινίσει τo ιστορικό σημείο του Οικισμού.
Πενήντα δέντρα σπάρθηκαν από τον Σύλλογο Πατεράδων , τον Πολιτιστικό Ομιλο Ξυλαγανής και τον Σύλλογο Γυναικών. Καστανιές , ελιές, σφενδάμι, κυπαρίσσια και πικροδάφνες θα ευδοκιμήσουν στα χώματα που ποτίστηκαν με το αίμα των πατριωτών της περιοχής.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΡΧΕΙΟΥ 11/2020
ΣΗΜΕΡΑ 24.03.2023
