Μια όμορφη εκδήλωση βιβλιοπαρουσίαση με τίτλο: «Μονοπάτια διασποράς Ελλήνων Βλαχόφωνων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη» διοργάνωσε ο Σύλλογος Ηπειρωτών Ν. Ροδόπης την τη Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2022.
Η εκδήλωση μας ταξίδεψε από τις βουνοκορφές της Πίνδου στη σκιά της Ροδόπης. Οδοιπορικό μέσα από ένα ανέκδοτο αρχείο και μαρτυρίες (16ος – 20ός αιώνας).Το βιβλίο εκδόθηκε από την Φιλοπρόοδος Ένωση Ξάνθης και το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης και μίλησαν για αυτό ο κος Θανάσης Μουσόπουλος (Φιλόλογος, συγγραφέας, ποιητής),Δρ. Βασίλειος Δαλκαβούκης (Αναπληρωτής Καθηγητής Εθνογραφίας του Ελλαδικού χώρου, Τ.Ι.Ε., Δ.Π.Θ.),Δρ. Γαρυφαλλιά Θεοδωρίδου (Δρ. Λαογραφίας, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Τμήμα Γ.Φ.Π.Π.Π.Χ., Δ.Π.Θ.).
Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Δρ. Αικατερίνη Μάρκου (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στην Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία του Βαλκανικού Χώρου, Τ.Ι.Ε, Δ.Π.Θ.) Στο τέλος το χορευτικό τμήμα του Συλλόγου παρουσίασε χορούς από τους βλάχους της Πίνδου.
Το συγκεκριμένο βιβλίο το απαρτίζουν: η ιστορική έρευνα σε τεκταινόμενα τεσσάρων αιώνων, το πλούσιο φωτογραφικό υλικό του, το μέγα πλήθος τεκμηρίων και αποδείξεων (έγγραφα στην ελληνική, τούρκικη, βουλγάρικη και γαλλική γλώσσα) που κατατίθενται, και ισχυροποιούν όλους τους ισχυρισμούς της συγγραφέως, ότι δεν αποτελούν πλάσματα της φαντασίας της, ούτε δοξασίες και πιστεύω της, και ότι τα όσα καταθέτει είναι όλα αληθινά, γεγονότα, συμβεβηκότα.Η συγγραφέας κυρία Σταματία Χαρίκλεια Μαργαριτοπούλου συγγραφέας κλείνοντας αναφέρθηκε «Δεν ξέρω πώς διασώθηκε αυτό το αρχείο, σαν από θαύμα αν αναλογιστεί κανείς τα χρόνια που πέρασαν, τους πολέμους και τις Βουλγαρικές Κατοχές» σημείωσε και πρόσθεσε πως το παλαιότερο έγγραφο εντός του είναι ένα του 1862.
Από το 1789 που εγκαθίσταται η οικογένειά της έως σήμερα η συγγραφέας ανατρέχει στην ιστορία, όχι μόνο της οικογένειας της, αλλά και άλλων οικογενειών επίσης Βλάχικης Καταγωγή που ασχολήθηκαν με το εμπόριο μην ξεχνώντας την Βλάχικη Γλώσσα και την αγάπη για τους τόπους που αφέθηκαν πίσω αλλά και για αυτούς όπου ρίζωσαν και δημιούργησαν.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ.κ. Παντελεήμων, ο Αντιδήμαρχος Παιδείας κύριος Κυριαζής Γιάννης, η πρόεδρος της ΔΕΚΕΠΑΚ κυρία Νατάσα Λιβεριαδου ,ο πρόεδρος ΦΕΞ Τσότσος Απόστολος και αρκετά μέλη και φίλοι του Συλλόγου.
